Plan działań krótkoterminowych określa działania zmierzające do przywrócenia odpowiedniej jakości powietrza na terenie województwa świętokrzyskiego oraz do ograniczenia skutków i czasu trwania zaistniałych przekroczeń poziomów zanieczyszczeń w powietrzu.
Tryb ogłaszania przekroczeń poziomów substancji w powietrzu:
Ostrzeżenie – oznaczone kolorem żółtym, ogłasza się w przypadku ryzyka wystąpienia przekroczenia lub wystąpienia przekroczenia poziomu dopuszczalnego pyłu PM10, PM2,5 lub docelowego poziomu B(a)P oraz ozonu. Wprowadzane działania:
- Rezygnacja z rekreacyjnego korzystania z kominków opalanych paliwem stałym, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych lub nie spełniają norm ekoprojektu,
- Rezygnacja z używania dmuchaw do sprzątania liści oraz odśnieżania.
Alarm I stopnia – oznaczony kolorem pomarańczowym, ogłasza się w przypadku ryzyka przekroczenia poziomu informowania dla pyłu PM10 oraz ozonu. Wprowadzane działania:
Działania ochronne w zakresie ograniczania negatywnego wpływu wysokich stężeń na zdrowie ludności:
- Zalecenie ograniczenia przebywania dzieci na otwartej przestrzeni w trakcie pobytu w placówce oświatowej i poza nią.
- Przygotowanie się służb ochrony zdrowia na zwiększoną liczbę przypadków zachorowań na choroby układu oddechowego i układu krążenia.
- Powiadomienie za pomocą SMS o złej jakości powietrza.
- Przesyłanie newsletterów w zakresie ochrony powietrza.
Działania w odniesieniu do wrażliwych grup ludności:
- Zalecenie unikania długotrwałego przebywania na otwartej przestrzeni w celu ograniczenia narażenia na podwyższone stężenia zanieczyszczeń – pozostawanie w pomieszczeniach.
- Zgodnie z zasadą ostrożności, grupom szczególnego ryzyka (ze względu na swój stan zdrowia lub zawód) należy doradzać najlepsze pory i miejsca na aktywność fizyczną lub pracę na zewnątrz podczas epizodów smogowych.
- Informowanie rodziców/opiekunów osób przebywających w placówkach o stanie jakości powietrza i uzależnienie aktywności na zewnątrz od jakości powietrza.
- Zalecenie ograniczenia wietrzenia pomieszczeń w okresie trwania alarmu.
- Stosowanie się do zaleceń lekarskich i właściwe zaopatrzenie w potrzebne medykamenty. Pacjenci stosujący leki powinni postępować zgodnie z zaleceniami lekarzy.
Działania prewencyjne:
- Zalecenie rezygnacji z rekreacyjnego korzystania z kominków opalanych paliwem stałym, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych lub nie spełniają norm ekoprojektu.
- Zalecenie nie używania dmuchaw do sprzątania liści oraz odśnieżania.
- Wzmożone kontrole w zakresie przestrzegania zakazu spalania odpadów w urządzeniach nieprzeznaczonych do tego celu.
- Wzmożone kontrole dotyczące przestrzegania ograniczeń i zakazów wynikających z uchwały antysmogowej.
- Zalecenie korzystania z komunikacji miejskiej zamiast indywidualnej.
- Prowadzenie kontroli w zakresie zakazu spalania pozostałości roślinnych na powierzchni ziemi w obszarach zabudowanych.
Alarm II stopnia – Alarm smogowy – oznaczony kolorem czerwonym, ogłasza się w przypadku wystąpienia ryzyka przekroczenia poziomu alarmowego stężeń pyłu PM10 lub ozonu. Wprowadzane działania:
Działania ochronne w zakresie ograniczania negatywnego wpływu wysokich stężeń na zdrowie ludności:
- Zalecenie ograniczenia przebywania dzieci na otwartej przestrzeni w trakcie pobytu w placówce oświatowej i poza nią.
- Zalecenie ograniczenia wietrzenia pomieszczeń w okresie trwania alarmu.
- Przygotowanie się służb ochrony zdrowia na zwiększoną liczbę przypadków zachorowań na choroby układu oddechowego i układu krążenia.
- Pora i miejsce uprawiania aktywności fizycznej powinny być tak wybrane, aby zapewniały zmniejszone narażenie na zanieczyszczenia powietrza.
- Masowe imprezy sportowe, takie jak mecze piłki nożnej lub biegi maratonowe, powinny być planowane w porach i miejscach, w których spodziewane są najniższe poziomy zanieczyszczeń powietrza.
- Powiadomienie za pomocą SMS o złej jakości powietrza.
- Przesyłanie newsletterów w zakresie ochrony powietrza.
Działania w odniesieniu do wrażliwych grup ludności:
- Zalecenie unikania długotrwałego przebywania na otwartej przestrzeni w celu ograniczenia narażenia na podwyższone stężenia zanieczyszczeń – pozostawanie w pomieszczeniach.
- Zgodnie z zasadą ostrożności, grupom szczególnego ryzyka (ze względu na swój stan zdrowia lub zawód) należy doradzać najlepsze pory i miejsca na aktywność fizyczną lub pracę na zewnątrz podczas epizodów smogowych.
- Informowanie rodziców/opiekunów osób przebywających w placówkach o stanie jakości powietrza i uzależnienie aktywności na zewnątrz od jakości powietrza.
- Stosowanie się do zaleceń lekarskich i właściwe zaopatrzenie w potrzebne medykamenty. Pacjenci stosujący leki powinni postępować zgodnie z zaleceniami lekarzy.
Działania prewencyjne:
- Wzmożone kontrole w zakresie przestrzegania zakazu spalania odpadów w urządzeniach nieprzeznaczonych do tego celu.
- Wzmożone kontrole dotyczące przestrzegania ograniczeń i zakazów wynikających z uchwały antysmogowej.
- Prowadzenie kontroli w zakresie zakazu spalania pozostałości roślinnych na powierzchni ziemi w obszarach zabudowanych.
Działania operacyjne podejmowane w ramach alarmu II stopnia mające na celu redukcję:
- emisji powierzchniowej:
- Czasowy zakaz korzystania z kominków opalanych paliwem stałym, jeżeli nie stanowią one jedynego źródła ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych lub nie spełniają norm ekoprojektu.
- Czasowe zawieszenie robót budowlanych, uciążliwych ze względu na jakość powietrza.
- Nakaz zraszania prym materiałów sypkich w celu wyeliminowana pylenia.
- Zakaz używania dmuchaw do sprzątania liści oraz odśnieżania.
- emisji liniowej:
- Zakaz wjazdu samochodów na wyznaczone obszary w centrach miast.
- Przeniesienie uciążliwego natężenia ruchu samochodowego na odcinki alternatywne, wyznaczone przez zarządzających drogami na danym obszarze.
- Ograniczenie ruchu samochodowego poprzez korzystanie z innych form komunikacji, np. komunikacji publicznej darmowej w czasie trwania alarmu.
- Upłynnienie ruchu drogowego poprzez stosowanie inteligentnych systemów zarządzania ruchem, tzw. „zielona fala”.
- Wprowadzenie bezpłatnej komunikacji publicznej.
- Montaż tablic informujących o objazdach.
- Zakaz wjazdu samochodów ciężarowych powyżej 3,5 Mg na wyznaczone trasy w miastach.
- Rozwinięcie akcji informacyjnych i edukacyjnych, promujących wspólne dojazdy do pracy (jednym samochodem) oraz korzystania z komunikacji miejskiej.
- Tworzenie systemów połączenia parkowania z komunikacją publiczną – parkuj + jedź „P+R” dla indywidualnych osób.
- emisji punktowej:
- Czasowe ograniczenie produkcji w instalacjach mających szczególnie uciążliwy wpływ na jakość powietrza wskazanych w Planie działań krótkoterminowych jako mających największy wpływ na jakość powietrza na danym terenie.
Podczas wystąpienia zagrożeniach alarmu I i II stopnia określone środki zaradcze muszą zastosować instytucje takie jak:
- szkoły,
- przedszkola,
- żłobki i domy opieki dla dzieci oraz inne ośrodki edukacyjne,
- obiekty służby zdrowia i opieki zdrowotnej,
- domy pomocy społecznej,
- zakłady lecznictwa uzdrowiskowego.
